Ayakkabılar insanların ayaklarını rahatlatmak ve korumak için tasarlanmış bir yaşam ögesidir. Ayakkabılar aynı zamanda dekorasyon ve moda unsuru olarak da kullanılmaktadır . Ayakkabıların tasarımı zaman içinde ve kültürden kültüre büyük ölçüde değişmiştir ve ayakkabıların görünüşü genel olarak işleve bağlı kalmıştır. İnsan ayağı çeşitli arazi ve iklim koşullarına adapte olmasına rağmen, ayakkabıların koruduğu keskin alanlar ve aşırı sıcaklıklar gibi çevresel tehlikelere karşı hala savunmasızdır.
İlk Ayakkabı Ne Zaman İcat Edildi ve Kullanıldı?
Bilinen en eski ayakkabılar, takriben 7000 veya 8000 M.Ö. tarihlerine ait olduğu düşünülen Fort Kaya Mağarası'nın içinde ABD’nin Oregon eyaletinde 1938’de bulunan adaçayı kabuğundan olan sandaletlerdi.
Dünyanın en eski deri ayakkabısı sığır derisinden, bağcıklı ve tek bir parça yapılmıştı, Önde ve arkada dikişler boyunca uzanan deri kordonu bulunan ayakkabılar, 2008 yılında Ermenistan'daki Areni-1 mağara kompleksinde bulundu ve bu ayakkabıların MÖ 3500 yılına ait olduğuna inanılıyor. Buz Adam Ötzi'nin MÖ 3300 tarihli olduğu düşünülen ayakkabılarında ise kahverengi ayı postu kaideler, geyik derisinden yan paneller ve ayağı sıkıca saran ağaç kabuğu ipi vardı. Bu ayakkabı Ağustos 2006'da keşfedildi: Arkeologlar bu deri ayakkabının 1800 ve 1100 yılları arasında yapıldığı tahmin ediyorlardı, bu kalıntının İskandinavya'nın keşfedilen en eski giyim tarzını yansıttığını düşündüler.
Ayakkabıların bundan çok daha önce kullanılmış olabileceği düşünülüyor, ancak ayakkabılarda kullanılan malzemeler son derece bozulabilir olduğundan, en eski ayakkabılara dair kanıt bulmak oldukça zordur.
Ayakkabıyı İlk Kimler Kullanmıştır?
yapılmış araştırmalara bakıldığında dünyanın birçok alanında çeşitli basit tipte ayakkabıların halklar tarafından kullanıldığı görülmektedir. Kuzey Amerika'daki birçok erken dönem yerli halk üyesinin, mokasen olarak bilinen ayakkabıya benzer bir tür ayakkabıyı giydiği araştırmalarda yer aldı. Bunlar, tipik olarak deri veya bizon derisinden yapılmış, dar tabanlı, yumuşak tabanlı ayakkabılar. Birçok mokasenin de çeşitli boncuklar ve diğer süslemelerle süslenmiş olduğu görüldü.
Medeniyetler gelişmeye başladığında, sandaletler (modern parmak arası terliklerin öncüleri) giyildi. Bu uygulama , MÖ 4000'den kalma eski Mısır duvar resimlerinde yer alan resimlere dayanmaktadır. Avrupa'da bulunan papirüs yapraklarından yapılmış ve yaklaşık 1.500 yaşında olduğu görülen basit ayakkabılara rastlanmıştır. Ayrıca, Orta Çağın ilk yüzyılında Kudüs'te de sandalet tipi ayakkabıların giyildiği ortaya çıkmıştır. Sandaletler birçok uygarlık tarafından giyildi ve çok çeşitli malzemelerden yapıldı. Eski Mısır sandaletleri papirüs ve palmiye yapraklarından yapılmıştır. Bölgelere göre ayakkabılarda farklı malzemeler kullanıldığı görülmüştür. Çin ve Japonya'da pirinç samanı kullanıldı. Sisal bitkisinin yaprakları, Güney Amerika'da sandalet için sicim yapmak için kullanılırken, Meksika yerlileri Yucca bitkisini kullandı.
Genellikle farklı bölgelerde sandaletler giyilirken, eski zamanlarda Mısırlılar, Hindular ve Yunanlılar gibi birçok insan ayakkabıya çok az ihtiyaç duyuyordu ve çoğu zaman yalınayak olmayı tercih ediyorlardı. Eski Yunanlılar, ayakkabıları büyük ölçüde rahatına düşkün, estetik olmayan ve gereksiz olarak görüyorlardı. Ayakkabılar öncelikle tiyatroda boy uzatmanın bir yolu olarak giyilirdi. Sporcular ise Antik Olimpiyat Oyunlarına yalınayak katıldı.
MÖ 4'ten başlayarak Yunanlılar sembolik ayakkabılar giymeye başladılar. Bunlar, kullanıcının durumunu açıkça belirtmek için yoğun bir şekilde dekore edilmiştir. Deriyi hafifletmenin maliyeti nedeniyle, daha açık renkli ayakkabılar üst sınıfta zenginliğin simgesiydi. Çoğu zaman, tabanlara bir mesaj oyulmuştur. Ayakkabıcılık, bu süre zarfında, Yunan kunduracıların Roma imparatorluğunda ün kazanmasıyla dikkate değer bir meslek haline geldi.
Topuklu Ayakkabı Ne Zaman İcat Edildi?
Moda kavramı, çoğu zaman, ayakkabıların çok yüksek topuklu mu yoksa düz mü olduğu gibi birçok tasarım öğesini belirlemiştir. Çağdaş ayakkabılar stil, karmaşıklık ve maliyet açısından büyük farklılıklar gösterir. Basit sandaletler sadece ince bir taban ve basit bir kayıştan oluşabilir ve düşük bir fiyata satılabilir. Ünlü tasarımcılar tarafından yapılan yüksek moda ayakkabılar pahalı malzemelerden yapılmış olabilir, bu ayakkabılarda karmaşık yapılar kullanabilir ve bir çifti yüzlerce hatta binlerce dolara satılabilir.
Günümüzde stilettolar ve platformlar genellikle kadın stili ve kadın cinselliği ile ilişkilendiriliyor. 15. yüzyılın sonları ile 17. yüzyılın başlarına ait kaide benzeri Chopine, üst sınıf Avrupalı kadını yükselen bir figüre dönüştürdü. Özellikle Venedik'te popüler olan ayakkabıların topuklarının 54 cm'ye kadar çıktığı kaydedilmiş, hizmetçiler koltuk değneği olarak kullanıldığı görülmüştür. Ayakkabı ne kadar yüksekse, elbise için o kadar fazla kumaş gerekliydi, bu da bir başka statü göstergesi sayılmıştır.
1673'te Kral Louis XIV, Fransız mahkemesine kırmızı topuklu ve kırmızı tabanlı ayakkabılar tanıtmıştır. Bu tür ayakkabıların giyilmesini soylular çevresiyle sınırlandırılmıştır. Uygulama daha sonra Avrupa çapında kraliyet ailesi tarafından ele geçirilmiş ve oldukça moda olmuştur. Üstünlüğü ve ayrıcalığı tanımlayan renk kodlaması, adaylar tarafından hızla kopyalandı.
Topuklu Ayakkabı İlk Hangi Amaçlarla Kullanıldı?
Topuklu ayakkabıların aslında sadece erkekler için yapıldığını gösteren araştırmalar mevcuttur.
Onlarca yıldır yüksek topuklu ayakkabılar, çok özel nedenlerle dünyanın farklı yerlerinde erkek askerlerin, aristokratların ve hatta kraliyet mensuplarının ayaklarında yerini bulmuştur. Yüksek topuklu ayakkabıların kökeni, askerlerin ayaklarını üzengilerde sabitlemeye yardımcı olmak için giydiği 15. yüzyıl İran'ına kadar uzanmıştır.
Dönemlere Göre Ayakkabı Tasarımları ve Kullanımı Nasıldır?
Geleneksel olarak ayakkabılar dünden bugüne deri, ahşap veya kanvastan yapılmıştır, ancak giderek kauçuk, plastik ve diğer petrokimya türevli malzemelerin de ayakkabı yapımında kullanıldığı görülmektedir. Ayakkabı sektörünün yılda 200 milyar dolarlık bir sektör olduğu görülmüştür. Malzemelerin ayrılması, geri dönüştürülmesi veya yeniden kullanılması zor olduğu için ayakkabıların %90'ı çöpe atılmakla kalıyor.
İlk bulunan ayakkabılar tasarım açısından çok basitti, genellikle ayakları kayalardan, döküntülerden ve soğuktan korumak için deriden yapılan "ayak torbaları"ydı. İnsan kültürünün ve medeniyetinin ayrılmaz bir parçası olan ayakkabılar, kültürümüze, folklorumuza ve sanatımıza girmiştir.
Eskiden ayakkabılar zanaatkarlar tarafından yapılırken bugün, her yıl çok büyük miktarlarda para kazanan bir fabrika endüstrisinin parçası olmuşlardır.
Zamanla değişen kullanım pratikleri her alanda olduğu gibi ayakkabıların da üretim şekillerinin, kullanım amaçlarının ve stillerinin değişmesine neden olmuştur. Geçmişten bugüne yaşam şartlarının değişmesi giyim ve ayakkabı sektöründen beklenenleri de değiştirmiştir. Bu nedenle çok çeşitli farklı ayakkabı türleri ortaya çıkmıştır.. Çoğu ayakkabı türü belirli aktiviteler için tasarlanmıştır. Örneğin, botlar tipik olarak iş veya yoğun dış mekan kullanımı için tasarlanmıştır. Atletik ayakkabılar, koşu, yürüyüş veya diğer sporlar gibi belirli sporlar için tasarlanmıştır. Bazı ayakkabılar daha resmi durumlarda giyilmek üzere tasarlanırken, diğerleri gündelik giyim için tasarlanmıştır. Farklı dans türleri için tasarlanmış çok çeşitli ayakkabılar da vardır. Ortopedik ayakkabılar, belirli ayak problemleri veya özel ihtiyaçları olan bireyler için tasarlanmış özel ayakkabı türleridir.
Tasarlandıkları aktiviteye bağlı olarak, bazı ayakkabı türleri birden fazla kategoriye sığabilir. Örneğin, Kovboy çizmeleri çizme olarak kabul edilir, ancak daha resmi durumlarda giyilebilir ve elbise ayakkabısı olarak da kullanılabilir . Yürüyüş botları , botların koruyucu özelliklerinin çoğunu içerir, ancak aynı zamanda birçok spor ayakkabısının ekstra esnekliğini ve rahatlığını sağlar . Parmak arası terlikler gündelik ayakkabılar olarak kabul edilir, ancak Beyaz Saray ziyaretleri gibi resmi durumlarda da giyilir.
Farklı dönemlerde, farklı dünya görüşleri, farklı kültür ve sanat anlayışları, farklı ekonomik ve politik faktörler, insanların gardırobunda olan kıyafetler,, şekil ve üslupta önemli rol oynamıştır. Yeni toprakların, yeni teknolojilerin ve farklı dünya anlayışlarının keşfi ve ele geçirilmesi, ayakkabının stilini ve modasını değiştirmiştir.
İlk Çağlarda Ayakkabı Tasarımları ve Kullanımı Nasıldır?
Ayakkabı tarihinin başlangıcını belirleyen belli bir çift ayakkabı yoktur. Çünkü farklı iklimler için çok farklı ayakkabılar mevcuttur ve ayakkabılar için kullanılan farklı malzemeler farklı bölgelerde yer almıştır. Kuzey bölgelerinde ayakkabılar kalın deriden yapılır ve kürk ve samanla güçlendirilirdi. Güney bölgelerinde ise daha çok palmiye yapraklarından veya papirüs lifinden yapılmış sandaletler vardı. İklime rağmen insanlar ayaklarını doğal dış etkilerden korumak için ayakkabılara ihtiyaç duyuyorlardı.
Göç Dönemi (4-6. yy) ve Haçlı Seferleri (11-13. yy) sırasında Avrupalıların Doğu'ya yürüyüşleri sırasında birçok değişiklik ve mükemmelleştirilmiş ayakkabı modelleri ortaya çıkmıştır. Bu süre zarfında, Avrupa Mısır sandaletleri ve sivri uçlu ayakkabıları kullanıyordu.
İlk sandaletler eski Mısır'da ortaya çıktı. Bu sandaletler palmiye yaprakları, papirüs lifi ve ham deriden yapılmıştır. Bu sandaletler ayağın ucuna gerilmiş ve bağlanmıştır. İlk başta sadece din adamları ve Firavunlar giyebiliyorken, daha sonra tüm eski Mısırlılar tarafından sandaletler giyildi ve farklı renkler belirli bir sosyal sınıfı sembolize etti.
Klasik Antik Çağ, ayakkabı üretiminin ilk aşamasının gelişmeye başladığı Yunan ve Roma kültür dönemlerine kadar uzanır. Gelişim ve evrimin parçaları resim ve çizimlerde kalmıştır. En popüler Yunan ve Roma ayakkabı modellerinden ilki ve biri sandaletlerdi. Mısırlıların aksine bu sandaletler uzundu, dizlerin yarısına kadar iniyordu ve birçok bağcıkları vardı. Her iki ülkede de ayakkabılar kadın ve erkek diye ayrılmamıştı. Herkes aynı şekilde giyiyordu ama bazı düzenlemeler de vardı. Yunanca'da sandaletler yalnızca kölelerden kolayca ayırt edilebilen özgür vatandaşlar tarafından giyilebilirdi. Antik Roma'da kıyafetler ve ayakkabılar güç ve medeniyetin simgesiydi, bu nedenle ayakkabılar kişinin toplumdaki konumuna ve sosyal sınıfına göre giyilirdi. İşte bir örnek: Romalı askerler sandalet giyerlerdi.
Orta Çağlarda Ayakkabı Tasarımları ve Kullanımı Nasıldır?
Orta Çağ ayakkabı üretimi konusunda karanlık çağlar olarak kabul edilse de, bu dönemde birçok yeni ayakkabı trendi ve modası ortaya çıkmıştır. Topuk keşfedilmiş ve ilk başta sadece erkekler tarafından giyilmiştir. Ayrıca sivri uçlu ayakkabılar, ilk ayakkabı yapıları ve ilkel bir kauçuk yapısı ortaya çıktı.Orta Çağ'ın başında, espadriller Pirenelerden Orta Avrupa'ya gelmiş ve çok popüler olmuştur. Bu ayakkabılar jüt kanvastan yapılmış hafif ve rahat ancak daha sıcak bir iklimde giyilmesi gereken ayakkabılardı, bu yüzden Kuzey Avrupa'ya ulaşamadılar.
Kuzey ve Orta Avrupa, ters çevrilmiş ve ayakkabı tabanı ile dikilmiş deri çizmeler üretti. Dikişler ayakkabının içinde kaldığı için neredeyse dikişsiz bir yapı sağlandı, bu sayede ayakkabı yapısı korunuyor ve güçleniyordu ancak bu tasarım yumuşak ve esnek deri ile kullanılabiliyordu. Bu ayakkabıların bir avantajı, soğuk mevsimde ayakkabının içine biraz saman veya kürk eklenerek yılın farklı zamanlarında giyilebilmesidir. Gotik dönemde, poulaines adı verilen uzun ve sivri uçlu sıra dışı ayakkabılar gelişti. Bazen bu ayakkabıların uçları yarım metreyi buluyordu. Bu ayakkabıların bazıları o kadar uzundu ki, düzgün yürüyebilmek için bacaklara özel bağcıklarla bağlanması gerekiyordu. Bu tür ayakkabılar kadife gibi farklı malzemelerden yapılmış ve süslü unsurlarla süslenmiştir.
17. Yüzyıl Ayakkabı Tasarımları ve Kullanımı Nasıldır?
17. yüzyılda erkekler kendilerinden gelen süslü çoraplarla çizme giymeye başladılar. Ayakkabı kadınlar için daha önemli hale geldi, bu nedenle eskiden mütevazı olan Barok ayakkabılar artık çeşitli işleme ve dekoratif unsurlara sahipti.
Barok, yerini Rokoko (geç Barok) aldı. Rokoko'nun ana vurgusu, kadın ayakkabısı için toka ve Louis topuğudur.
18. Yüzyıl Ayakkabı Tasarımları ve Kullanımı Nasıldır?
Zenginliğin modaya uygun giysilerle sergilenmesi, on sekizinci yüzyılda da önce ayaklarda görülmüştür. Hem zengin erkekler hem de kadınlar, yüzyılın sonunda yok olan bir trend olan, statülerini gösteren süslü ayakkabılar giymişlerdir. Kadınlar, bazen altın ve gümüş dantel ve örgülerle süslenmiş, renkli ipek veya hassas deriden yapılmış yüksek topuklu ayakkabılar giyiyorlardı. Kadınlar yoğun bir şekilde dekore edilmiş ipek elbiseler giyseler de, ayakkabıları nadiren eşleşen malzemeden yapılırdı. Bazı ayakkabılar bağcıklıydı, ancak çoğunda dekoratif tokalar vardı. Kadın ayakkabılarının parmak uçları sivri veya hafif yuvarlaktı.
18.yüzyılın büyük bir bölümünde erkeklerin ayak bilekleri oldukça ortaya çıkarıldı. Parlak metal tokalı koyu deri ayakkabıları, yapışan açık renkli çorapların altında bileklerini vurguluyordu. Erkek ayakkabılarının tokaları, hem kullanıcının durumunu hem de etkinliğin önemini gösteriyordu. Tokalar basitçe çelikten veya pirinçten yapılabilir veya mücevher ve gravürlerle kaplanabilir. Bazı erkek ayakkabıları özel günler için renklendirildi. Bununla birlikte, yüzyılın ortalarına gelindiğinde, erkeklerin ayak bilekleri genellikle modaya uygun jokey botlarının altına gizlenmişti.
18. yüzyılda, ayakkabılar ve çizmeler düz tabanlıklarda veya düzlük adı verilen ayakkabı tabanlarını oluşturan formlarda yapılmıştır. Sol veya sağ ayak için özel olarak tasarlanmış bir taban olmadığı için ayakkabılar rahatsız ediciydi. İnsanlar ağrıyı azaltmak için sık sık ayakkabılarını bir ayaktan diğerine değiştirdi. Bununla birlikte, hem erkeklerin hem de kadınların sorunsuz yürümesi bekleniyordu. Çocuklar, erken yaşlardan itibaren ayakkabılarla nasıl düzgün yürüyeceklerini uygulamaya başladılar.
19. Yüzyıl Ayakkabı Tasarımları ve Kullanımı Nasıldır?
19. yüzyılın başlarında erkek ve kadın ayakkabıları stil, renk, topuk ve ön cephe şeklinde farklılık göstermeye başladı. Napolyon döneminde kumaş ayakkabılar çok popüler elit ayakkabılar haline geldi. Bu arada erkek ayakkabı topuğunun klasik yüksekliği olan 2.5 cm oluştu. Erkeklerin kadınlardan daha yüksek topuklu ayakkabı giydiği dönem sona erdi.
Ancak ayakkabı üretimindeki en büyük atılım Sanayi Devrimi sırasında olmuştur. Birleşik Krallık ve Kuzey Amerika'daki mucitler ve zanaatkarlar, modern bir ayakkabı dikiş makinesi icat ettiler ve toplu kumaştan ayakkabı üretimine başladılar. Jan Ernst Matzeliger, her gün yaklaşık 700 çift ayakkabı yapılmasına izin veren bir ayakkabıcılık yöntemi geliştirdi. Ayakkabı herkes için erişilebilir hale geldi ve nihayet 19. yüzyılın ortalarından itibaren sol ve sağ ayak için ayakkabılar farklılaştı. 19. yüzyılda, Amerikalılar 18. yüzyılın sonlarında ayakkabı bağcıklarının uçlarını sertleştirmeye başladıktan sonra bağcıklı ayakkabılar popülerlik kazanmaya başladı. Ayak bileklerinin üzerinde bulunan bağcıklı ayakkabılar, erkekler için en popüler standart ayakkabılardan biri haline geldi.
20. Yüzyıl Ayakkabı Tasarımları ve Kullanımı Nasıldır?
20. yüzyılda, farklı, benzersiz ve belirli bir alt kültürün parçası olma arzusuyla ilişkilendirilen Amerikan pop kültürünün yerleşmesi ve zenginleşmesiyle birlikte ayakkabıda büyük bir atılım yaşanmıştır. Daha ucuz hammaddeler, yeni yapılar ve farklı bir yaşam tarzı, bay ve bayan imajını değiştirdi. Süslü ve kaliteli ayakkabılar, modaya uygun, sürekli değişen renkli ayakkabılarla değiştirildi. Hollywood aktörleri ve şarkıcıları, bu yeni ayakkabının oluşumunu ve popülaritesini büyük ölçüde etkiledi. Beatles grubu Chelsea ayakkabılarını popüler hale getirdi. Çalışan kadın sayısının artmasıyla birlikte topuklu ayakkabı trendleri de değişmeye başladı.
Günümüzde Ayakkabı Tasarımlar ve Kullanımı
Yeni teknolojik atılımlar bu yüzyılda ayakkabı tarihini şekillendirdi. Günümüzde Sentetik malzemeler ayakkabı üretim dünyasına tamamen girmiş ve ilk çağlarda kullanılan doğal malzemelerin yerin, almıştır. Toplu olarak üretilen ucuz ayakkabılar çoğunlukla bu tür malzemelerden yapılmışlardır.
Aynı zamanda yeni icat edilen ayakkabı cilaları kullanılarak deri eskisinden daha dayanıklı hale getirildi. Teneke kutularda saklanan bu cilalar günümüzde hala popülerliğini koruyor ve ayakkabı derisini beslemek için kullanılıyor.
Bu yüzyılda yeni termoplastik kauçukların yanı sıra diğer sentetik malzemelerin icadı, erkek ayakkabı üretiminde önemli maliyet düşüşlerine yol açtı. Yapıştırma dikişin yerini aldı, bu da daha fazla insanın daha sık ayakkabı almasına olanak sağladı.
Hayvan derileri uzun zamandır insan tarafından koruyucu bir örtü olarak kullanılmaktadır. Deriler deri üretmek için ilk tabaklandığında, bu yeni malzeme, iyi bir yalıtım ve rüzgar direnci, su buharı geçirgenliği ve yüksek emiciliğin yanı sıra oluşturulacak ve istenen şekle getirilecek kadar esnek olan bir düzeyde su direncini birleştirdi.Modern ayakkabının yenilikçi tasarımcıları tarafından yapılan talepler, büyük otomatik ayakkabı kalıplama makinelerinin piyasaya sürülmesinden, kullanılan iğneler gibi ayakkabı yapım sürecinin en küçük unsurlarının bazılarının kalite ve mukavemetinde iyileştirmeye kadar yeni teknolojilerin gelişimini zorladı. 20. yüzyılın başlarında icat edilmiş çok sayıda ustaca ve oldukça karmaşık ayakkabı yapım makinesi vardı. Bunlar arasında çeşitli topuk oluşturma ve topuk bağlama makineleri, sertleştirici kalıplayıcılar, taban kalıplayıcılar, terbiye makineleri, ilik dikiş makineleri, kuşgözü ve sıyırıcılar yer alıyordu. Az ya da çok, bu süreçler modern güne kadar çok benzer kalmıştır.
Türk Tarihinde Ayakkabı Kullanımı
Göçebe dönemlerde Türkler, Asya kültürüyle bağdaşan stillerde ayakkabılar kullanmışlardır. Ayakkabıların önemi Türklerde 1900'lü yıllara kadar uzanıyor ve Osmanlıda "Takunya" ve "Nalın" olarak anılan yüksek topuklu terlikler giyiliyor. Nalın, Osmanlı döneminde ve erken Türkiye Cumhuriyeti'nde çeşitli banyo törenleri, ritüeller ve günlük temizlik faaliyetleri sırasında giyilen özel ayakkabılardı. Ayakları sudan korumak için ahşap topuklu ayakkabılar, kadınlar, erkekler ve çocuklar tarafından giyilirdi.
Türklerde bir eve girerken ayakkabılarınızı çıkarma geleneğinden dolayı, Türkiye'deki hemen hemen her insanın bir çift, hatta iki veya üç terliği vardır, aynı zamanda hemen hemen her evde birden fazla terlik bulunur.
Tarihte terlik, sadece ev ayakkabısı olmanın ötesinde, hamam törenlerinde kullanılmasının yanı sıra statüyü tasvir etmek de dahil olmak üzere birçok farklı rol oynamıştır. Türkiye'nin 17. yüzyılda başlayan deri işleme sanatında rakiplerine göre oldukça gelişmiş olması, ülkede ayakkabı imalat sanayinin ortaya çıkmasına neden olmuştur.
Atölyelerde başlayan Türk ayakkabı işçiliği, yaklaşık 300 yıllık bir gelenek olarak gelişmiştir.
Türk ayakkabı üretim kapasitesinin %25'ini geleneksel atölyeler dediğimiz butik işletmeler oluşturmaktadır. Bu atölyeler, deneyimli ustalığa dayalı düşük sipariş kapasitesi ile özel üretim yapabilen üretim tesisleridir.
Türkiye ayakkabı üretim kapasitesinin %30'unu oluşturan orta ölçekli atölyeler, çoklu üretim yapma imkanına sahip atölyelerdir. Özellikle aksesuar bölümünde ayakkabı satışı yapabilmek isteyen markalar için esnek sipariş kapasitesine sahip üretim tesisleridir.
Tarihte Ayakkabı Tasarımını Neler Etkilemiştir?
Teknolojik ve Üretimde Yaşanan Gelişmeler: İmalat, toplumun tarım merkezli bir merkezden bir sanayi merkezine evriminde ana itici güç olmuştur. Bununla birlikte, imalat da zaman içinde ayakkabı üretimi açısından da gelişmiştir.
Ayakkabıların Kullanım Amacındaki Değişimler: Ayakkabılar, ayak için çevreye karşı koruma sağlamak, modaya uymak, koruma işlevine yardımcı olmak, ayak deformitelerine uyum sağlamak ve kas-iskelet yaralanmalarını tedavi etmek için geliştirilmiş ve zaman içinde modifiye edilmiştir.
Çeşitlilik: Sektör ne olursa olsun, çeşit sunmak, türü çoğaltmak katmanlı bir konudur, ancak birçok firma, çeşitliliği benimseyen ayakkabı üretim ve pazarlama stratejisini savunmaktadır.Kullanacak kişinin kimliği, tercihleri, ayakkabıyı kullanacağı iklim ve şartlar başta olmak üzere her detay ayakkabıların çeşitlenmesini etkileyebilir.
Değişen Aktivitelere Göre İhtiyaçlar: Tasarlandıkları aktiviteye bağlı olarak, bazı ayakkabı türleri birden fazla kategoriye sığabilir. Spor yaparken kullanılan ayakkabılarla bir davette kullanılacak ayakkabılar aynı yapıya sahip olmazlar.